Wereldprimeur in vallei van de Grote Nete: steriele 3n-stierkikker gaat de strijd met de invasieve Amerikaanse stierkikker aan
De Amerikaanse stierkikker is een invasieve exoot die zich thuis voelt in voedselrijke wateren en hier geen natuurlijke vijanden heeft. Vooral in de provincie Antwerpen komen grote populaties voor en krijgen inheemse kikkers en salamanders geen kansen meer. Hogeschool PXL, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Natuur & Bos van de Vlaamse overheid en Natuurpunt vzw werken nu samen in het LIFE-project 3n-Stierkikker om de Amerikaanse stierkikker op een duurzame manier te bestrijden met de financiële steun van Europa, Vlaanderen en de provincie Antwerpen. Een wereldprimeur.
Duurzaam bestrijden met steriele kikkers
Het LIFE-project 3n-Stierkikker combineert verschillende bestrijdingstechnieken om de verdere verspreiding van de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te stoppen. Een van die technieken is het uitzetten van steriele triploïde (3n) kikkers. Het uitzetten van steriele dieren is een techniek die al veel wordt toegepast om schadelijke insectenpopulaties in te dijken. De techniek is echter nog nooit toegepast op amfibieën. Na jaren onderzoek zijn de wetenschappers van Hogeschool PXL erin geslaagd om deze steriele triploïdie exemplaren te kweken, waarbij in elke celkern drie sets van chromosomen voorkomen in plaats van de normale twee.
Deze gekweekte steriele larven worden in het najaar uitgezet in een drietal omheinde vijvers in Scheps (Balen). Eens ze volwassen zijn, kunnen ze in competitie gaan met de vruchtbare verwilderde Amerikaanse stierkikkers. Omdat de bevruchting door de steriele mannetjes mislukt, ontwikkelen heel wat legsels zich niet meer. Het aantal Amerikaanse stierkikkers zal hierdoor afnemen zonder grote afvangstcampagnes. Daarom is deze techniek momenteel de meest duurzame en diervriendelijk optie die we hebben om de Amerikaanse stierkikker in Vlaanderen te bestrijden.
In de geïsoleerde populaties in Kasterlee, Arendonk, Hoogstraten en Huldenberg gebruiken we traditionele technieken om de populaties in te perken. Jan De Haes, gedeputeerde voor Milieu en Natuur: “Als provincie coördineren we het beheer van deze geïsoleerde populaties via fuikvangsten. Maar de vallei van de Grote Nete met duizenden vijvertjes vraagt een andere aanpak. Dankzij de innovatieve techniek waarbij we steriele stierkikkers uitzetten, kunnen we de soort nu inperken op een duurzame en diervriendelijke manier.”
Kennisdeling
Met het LIFE-project willen de verschillende partners ook andere organisaties in Europa en wereldwijd laten kennismaken met die nieuwe techniek en hun ervaringen delen. Het uitzetten van steriele kikkers zonder het gebruik van chemische middelen is wereldwijd het eerste experiment voor populatiebeheer bij aquatische dieren.
“De Amerikaanse stierkikker is een grote bedreiging voor onze inheemse kikkers en salamanders. In 2014 heeft Europa een verordening gemaakt waardoor een aantal invasieve exoten bestreden moeten worden. Met deze samenwerking gaan we strijd tegen de Amerikaanse stierkikker aan”, zegt Bram D’hondt van Natuur en Bos.
Kathleen Helsen, gedeputeerde voor Europese Samenwerking: “Europese programma’s zijn een belangrijke hefboom om het provinciaal beleid te versterken, op diverse domeinen. In dit waardevolle natuurproject investeren de provincie Antwerpen, Vlaanderen en Europa samen 1.484.312 euro, goed voor 82% van de totale projectkost. Initiatieven als dit tonen aan dat Europees beleid geen ver-van-mijn-bed-show is, maar wel degelijk het verschil kan maken, in ieders buurt.”
Ook een stierkikker gezien of gehoord? Meld het!
Het is belangrijk om nieuwe locaties met Amerikaanse stierkikker direct aan te pakken. Heb je een Amerikaanse stierkikker gezien of gehoord? Geef het dan door op www.waarnemingen.be.
Meer info
Op de website www.stierkikker.be kom je alles te weten over het LIFE-project 3n-Stierkikker. Of volg het project op Twitter, Facebook en Youtube (Lifestierkikker).